Edward Pasewicz

Czarne wesele

Nagroda Krakowskiej Książki Miesiąca Marca 2025

O książce

Edward Pasewicz, autor nagrodzonego Angelusem „Pulverkopfa”, powraca brawurowo poprowadzoną powieścią inspirowaną prawdziwymi postaciami i wydarzeniami. Jaka tajemnica kryje się za zanikami pamięci głównego bohatera, Izaaka Glassmana? Czy opowieść o wielokulturowym międzywojennym Krakowie może stać się kluczem do zrozumienia dzisiejszego konfliktu izraelsko-palestyńskiego? W tej powieści zaciera się granica między prawdą i fikcją – obok młodych przepełnionych idealizmem żydowskich chłopców na scenie pojawiają się postaci historyczne, z których każda mogłaby zostać bohaterem powieści sensacyjnej. Dzięki Pasewiczowi siedzimy w tłumie podczas przemówień Zeewa Żabotyńskiego, syjonistycznego przywódcy i założyciela Legionu Żydowskiego, oczami bohaterów obserwujemy przemianę szklarza w bezwzględnego gestapowskiego donosiciela, czytamy słowa rabina, posła i twórcy polskojęzycznego „Nowego Dziennika”. Czarne wesele, które stało się jednym z punktów wyjścia dla tej opowieści, odbyło się naprawdę – ceremonia miała zatrzymać hiszpankę dziesiątkującą Kraków w 1918 roku. Zarazy hitleryzmu powstrzymać się nie udało. Po barwnym świecie krakowskiej społeczności żydowskiej, pełnej wewnętrznych podziałów i napięć, mistycyzmu i wiary, ale także uprzedzeń i przesądów, pozostały głównie mury kamienic. Edward Pasewicz przywraca do życia tamten świat i słowami pozostawia na nim swój odcisk. Tak wyrazisty, że kończymy czytać z myślą: „Ta historia, mogła wydarzyć się naprawdę”.

Opis pochodzi od Wydawcy

„Niewesołe wesele”

Ta powieść – „Czarne wesele” – obfituje w opisy nie tylko prawdziwych wydarzeń, znanych postaci, zaskakujących zwyczajów, tragedii żydowskich mieszkańców Krakowa. Czujemy smaki i zapachy, widzimy kolory tamtego miasta – Krakowa i żydowskiej dzielnicy Kazimierz. Autor książki Edward Pasewicz, poeta, prozaik i kompozytor, hipnotyzuje nas. W niezwykły sposób przenosi w przeszłość i pozwala uczestniczyć w wydarzeniach pamiętnego roku 1918 – rodzącej się niepodległości Polski i obrzędzie czarnego wesela na żydowskim cmentarzu, mającym zatrzymać szerzącą się epidemię hiszpanki. Towarzyszymy dwóm bohaterom książki, Izaakowi Glassmanowi i Arke Liebermanowi, zaangażowanym w ruch syjonistyczny. Są mieszkańcami żydowskiego Kazimierza, który pulsował w tamtych latach życiem religijnym i politycznym. Chasydzcy chałaciarze z pogardą spluwali na ich widok, krzywo spoglądali na nich lewicowi antysyjonistyczni bundowcy czy antysemiccy Polacy. Akcja, pełna retrospekcji, toczy się dwutorowo – w 1927 roku, kiedy do Krakowa przyjeżdża lider ruchu syjonistycznego Ze’ew Żabotyński, i w 1942 roku, kiedy cudem ocalały z transportu do Bełżca Izaak, miotany chęcią zemsty, szuka wśród swoich znajomych zdrajców i szpicli. Pasewicz od pierwszej do ostatniej strony nie daje czytelnikowi wytchnienia. Wędrujemy z nim po wielokulturowym Krakowie i Kazimierzu. Wdajemy się w polityczne dyskusje, przyglądamy bójkom. Książka staje się swoistym wehikułem czasu. Nie mamy pewności, gdzie przebiega granica między fikcją literacką a prawdą historyczną. Niezwykle obrazowa opowieść uwiedzie każdego czytelnika.

Recenzja Janusza M. Palucha – członka jury KKM

O autorze

Edward Pasewicz – poeta, pisarz, dramaturg i kompozytor. Autor takich książek jak „Henry Berryman. Pieśni”, „Drobne! Drobne!”, „Pałacyk Bertolta Brechta”, „Pulverkopf „Och, Mitochondria”, „Sztuka bycia niepotrzebnym”. Za swoją twórczość był wielokrotnie nominowany do głównych nagród literackich: czterokrotnie do Nagrody Literackiej Gdynia, trzykrotnie do Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej „Silesius”, Nagrody Poetyckiej im. Wisławy Szymborskiej, Nagrody Literackiej „Nike”. Laureat konkursu im. Jacka Bierezina. W 2022 r. otrzymał Literacką Nagrodę Europy Środkowej „Angelus” za książkę „Pulverkopf”. Jego wiersze były tłumaczone na 11 języków, m.in. na niemiecki, angielski, słoweński, serbski, bułgarski, czeski, hiszpański, kataloński, włoski.