Emilia Padoł

Rodziewicz-ówna. Gorąca dusza

Nagroda Krakowskiej Książki Miesiąca Kwietnia 2023

O książce

Pełne sprzeczności oblicze Marii Rodziewiczówny i dotąd nieopowiedziana historia.

Awanturnicza biografia postaci, która wymyka się wszelkim uproszczeniom. 

Żarliwa katoliczka, surowa konserwatystka, patriotka tworząca romansowe fabuły i pisząca „ku pokrzepieniu serc”, ale też osoba nieheteronormatywna, buntująca się przeciwko powszechnym oczekiwaniom, społecznica. Kim była autorka słynnych powieści Lato leśnych ludzi czy Między ustami a brzegiem pucharu?

Podpisywała się Rodziewicz, w życiu literackim istniała jako Rodziewiczówna. Emancypantka gustująca w męskich fasonach koszul i surdutach, z włosami zawsze obciętymi na krótko. Swoje długie życie dzieliła pomiędzy Warszawę a kresowy majątek w Hruszowie, nieustannie manifestując wielki zapał, gorączkową energię i niegasnący optymizm. Mimo dominujących negatywnych recenzji ze strony krytyków, przez ponad sto lat zaczytywano się w jej powieściach. W życiu prywatnym związana z kobietami, prawdziwy spokój odnajdywała wśród poleskich torfowisk i rzecznych rozlewisk.

Maria Rodziewiczówna fascynuje zdumiewającymi sprzecznościami, rozsadza schematy. Jej życiorys wpisuje się w dyskusje na temat osób LGBT+, ekspresji płciowej, tożsamości narodowej, relacji polsko-żydowskich i polsko-białoruskich, antysemityzmu, klasowości i kolonializmu.

Rodziewicz-ówna to również porywająca opowieść o Kresach, o życiu rozpiętym między powstaniem styczniowym a warszawskim, o życiu, w którym odbija się nasza zagmatwana, często bolesna historia.

(Opis pochodzi od wydawcy)

Być jak Rodziewiczówna!...

Już sam tytuł książki Emilii Padoł Rodziewicz-ówna. Gorąca dusza, podprogowo oddziałuje na czytelnika. Jakkolwiek rewelacyjny! Bohaterka biografii, o prawdziwie gorącej duszy, osiągnęła niewątpliwy sukces literacki i znana jest czytelnikom do dzisiaj! Dość wspomnieć, że w rankingu popularności z 1994 r. Marię Rodziewicz wyprzedzają tylko Adam Mickiewicz i Henryk Sienkiewicz. Urodziła się pod koniec stycznia 1863 r. Jej rodzice skazani zostali na zesłanie za pomoc w powstaniu styczniowym. Na rączce miała tatuaż, by w zawierusze dziejów matka mogła ją rozpoznać. Zmarła 6 listopada 1944 r. po ewakuacji z Warszawy. Z bliska patrzyła na miasto umierające w powstaniu warszawskim. Poruszająca była jej pracowitość. W dzień zarządzała majątkiem w Hruszczy, nocami pisała powieści. Honoraria pomagały w utrzymaniu i rozwoju majątku ziemskiego. Zawsze była na celowniku krytyków literackich, posądzana nawet o plagiat (co dotyczyło powieści Dewajtis). Skonfliktowana ze środowiskiem literackim do tego stopnia, że odmówiła przyjęcia Wawrzynu Akademickiego. Dało to asumpt do kpin w 1937 r. w warszawskiej szopce kukiełkowej w kawiarni Ziemiańskiej. Dialog kukiełek – występowały tam Rodziewica i Sirko, prezes Akademii Literatury Wacław Sieroszewski – wieńczy wypowiedź opuszczającej scenę Rodziewicy: „Odsądzili mnie od płci i wiary!” Czytelnicy jej książek (którymi byli też Czesław Miłosz i Tadeusz Nyczek) przeczytają biografię pisarki jednym tchem. Ci, którym twórczość Marii Rodziewiczówny nie jest znana, sięgną po jej niezwykły dorobek literacki!

Janusz M. Paluch

O autorce

Emilia Padoł Fot. Michaela Metesová/Bulletproof Warsaw

Emilia Padoł (ur. 1985) – absolwentka polonistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Dziennikarka, autorka wielu rozmów z najważniejszymi postaciami polskiej kultury. Finalistka nagrody Grand Press za 2020 rok w kategorii wywiad. Laureatka i wielokrotnie nominowana do Nagrody Dziennikarzy Małopolski – także w kategorii wywiad.

Autorka czterech publikacji na temat rozrywki i życia kulturalnego w PRL-u, współtwórczyni książki Instrukcja obsługi przyszłości. Autorka scenariusza do filmu Światy literackie: Magdalena Tulli.

Urodziła się w Tarnowskich Górach, mieszkała w Krakowie, a teraz w Warszawie.