Tomasz Gwiazda

Tempus edax rerum. Utracone kościoły Krakowa wzniesione w okresie od X do XVIII wieku.

Nagroda Krakowskiej Książki Miesiąca Maja 2021

O książce

Tomasz Gwiazda, absolwent archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, w serii Collectio Archaeologica Ressoviensis, Tomus XLIII wydał książkę – zadedykowaną rodzicom – Tempus Edax Rerum. Utracone kościoły Krakowa wzniesione w okresie od X do XVIII wieku, którą wyróżniliśmy Nagrodą Krakowskiej Książki Miesiąca. Opracowaniem objęte zostały kościoły drewniane (np. ślady drewnianej świątyni pod katedrą na Wawelu) i murowane, zarówno te, których pozostałości można znaleźć podczas wykopalisk archeologicznych (np. kościół pw. Wszystkich Świętych), jak i te przebudowane, istniejące fragmentarycznie, których funkcje zostały zmienione. Praca oparta została o wszelkie dostępne wyniki badań archeologicznych i architektonicznych, źródła pisane i ikonograficzne. Ważne dla Krakowa opracowanie Tomasza Gwiazdy bazuje na jego pracy magisterskiej, napisanej pod kierunkiem prof. Jacka Poleskiego, wyróżnionej podczas gali wręczania Nagród Miasta Krakowa w roku 2017.

Janusz Paluch

Przedstawiona praca, wykonana w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego pod kierunkiem prof. Jacka Poleskiego, posiada charakter monumentalny. [...] Jest podzielona na tekst „zasadniczy” oraz katalog obiektów. [...] Omówiono zaginione budowle z podziałem na przedromańskie, romańskie, gotyckie i barokowe, łącznie 60 kościołów i kaplic, zarówno murowanych jak i drewnianych. Obiekty poddano szerokiej analizie, obejmującej zarówno zagadnienia architektoniczne, stan badań i naukowej dyskusji, jak też problemy patrociniów, fundacji oraz funkcji poszczególnych świątyń. W katalogu omówiono szczegółowo położenie, okoliczności fundacji, kalendarium źródeł historycznych, funkcję, stan badań, datowanie, relikty architektoniczne  (w tym – detal), rekonstrukcje oraz okoliczności zniszczenia każdego z obiektów. Na końcu podana jest literatura w układzie alfabetycznym nazwisk autorów.

Fragment recenzji prof. Zbigniewa Piankowskiego

Instytut Archeologii UR

O autorze

Tomasz Gwiazda (ur. w 1990 w Tarnobrzegu, mieszka w Krakowie) – absolwent archeologii na Uniwersytecie Jagiellońskim, doktorant w Instytucie Archeologii UJ. Laureat nagrody za zajęcie pierwszego miejsca w VI edycji ogólnopolskiego konkursu na najlepszą pracę magisterską z archeologii obronioną w 2016 roku. Wyróżniony za pracę magisterską w konkursie Nagroda Miasta Krakowa (2017).