Tomasz Potkaj

„Przekrój” Eilego. Biografia całego tego zamieszania z uwzględnieniem psa Fafika

Nagroda Krakowskiej Książki Miesiąca Lutego 2020

O książce

Zdumiewająca opowieść o zjawisku „Przekrój”, niezapomnianej epoce, jej śmiesznych i tragicznych postaciach oraz o jednym nieszablonowym człowieku. Kiedy Marian Eile przyjął zlecenie na stworzenie „Przekroju”, nikt nie spodziewał się, że powstaje prawdziwa ikona. Dokonał rzeczy zdumiewającej.

Czasopismo do dziś zna każdy czytający Polak. Jakim cudem przetrwało pod okiem cenzury? Dlaczego pies Fafik został pełnoprawnym członkiem redakcji? Jak wielkim oryginałem był Eile? Kto najczęściej gościł na okładce „Przekroju” i dlaczego byli to Bierut i Gomułka? Dlaczego mistyfikacja to drugie imię „Przekroju”? Kto wprowadził do polszczyzny dżinsy?

Jak się obchodzić z książką

Pozycja dla każdego szanującego się miłośnika książek, sztuki i kultury. Klucz do zrozumienia gustu wielu Polaków, również młodych – ciągle oczarowanych fenomenem „Przekroju”. A przy okazji dawka niezwykłych opowieści o miłości (także tej w trójkącie) i trwodze w trudnych czasach. Uwaga! Czasy zawsze są trudne.

Recenzje

W dawnym „Przekroju”, kiedy zamieszczało się czytelniczy hit, opatrywało się taki tekst rekomendacją: czyta się. Przy okazji lektury książki Tomasza Potkaja dodam jeszcze do tego zwrotu wykrzyknik, otóż – czyta się! Autorowi udało się osadzić fenomen tygodnika w realiach epoki. Ciekawa kompozycja, oryginalna metoda kojarzenia faktów. Książka ważna i potrzebna. 

Mieczysław Czuma, redaktor naczelny „Przekroju” 1973–2000

Dwie legendy złączone ze sobą nierozerwalnie. Tygodnik „Przekrój”, pismo cudowne, które z Krakowa promieniowało na cały PRL, zwłaszcza w latach 60. […] To cudo stworzył Marian Eile, redaktor jeszcze przedwojenny, którego trzeba postawić w rzędzie tych największych: Giedroycia, Grydzewskiego, Rakowskiego. […] Tomasz Potkaj wydał książkę o tych fenomenach, bardzo żywą i interesującą, świetnie oprawioną i ilustrowaną, dobrze napisaną. Eile by pochwalił.

Wiesław Władyka, „Polityka”

To książka świetna badawczo, warsztatowo, ba, edytorsko. A jednocześnie, oddając cześć należną urodzie dawnego „Przekroju”, stawia ważne i aktualne pytanie: o potrzebę i cenę modernizacji. […] Najbardziej wartościowe w książce Tomasza Potkaja wydaje mi się ukazanie z całą ostrością i uczciwością badawczą paradoksu tkwiącego w samym „Przekroju”.

Wojciech Stanisławski, „Sieci”

Tomasz Potkaj porwał się nie tylko na biografię twórcy „Przekroju” Mariana Eilego, ale biografię całego legendarnego pisma, które w latach 70. ukazywało się, uwaga, uwaga, w nakładzie dochodzącym nawet do miliona egzemplarzy!

Grzegorz Nurek, „Gazeta Wyborcza”

Książka Tomasza Potkaja opowiada o życiorysie Eilego – od dzieciństwa we Lwowie, przez pracę dziennikarską, aż po ostatnie lata. To opowieść pełna anegdot, znanych nazwisk, ale i z nieubłaganym cieniem wielkiej polityki zagrażającej wolności słowa i poczuciu humoru.

„Focus Historia”

Oto pierwsza biografia twórcy „Przekroju” – czasopisma, które do dziś zna niemalże każdy Polak. To obowiązkowa pozycja dla wszystkich szanujących się miłośników książek, sztuki, kultury i mediów. Kto najczęściej pojawiał się na okładce pisma? Dlaczego pies Fafik został pełnomocnym członkiem redakcji? I w końcu: jak udało się przetrwać pod czujnym okiem cenzury? O tym wszystkim przeczytacie w książce.

„Zwierciadło”

Jak to możliwe, że tytuł – wydawany od 15 kwietnia 1945 r. – przetrwał lata PRL-u pomimo wszechobecnej cenzury? Tomasz Potkaj udziela obszernej odpowiedzi na to pytanie. […] Dla Potkaja opowieść o Eilem i jego roli w „Przekroju” jest zaczynem do stworzenia ciekawego portretu uwikłanej w bieżącą politykę ówczesnej polskiej inteligencji.

Agnieszka Niemojewska, „Uważam Rze Historia”

O autorze

Tomasz Potkaj - urodzony w 1968 roku dziennikarz i historyk. Autor i współautor kilku książek z obszaru literatury faktu, m.in. Kres. Wołyń, historie dzieci ocalonych z pogromu (wspólnie z Konradem Piskałą i Leonem Popkiem). Opublikował wspólnie z Alicją Klenczon książkę Krzysztof Klenczon. Historia jednej znajomości. Mieszka w Warszawie.